Passport to Paradise – duiken in Indonesië

Op foto’s had ik het beestje al verschillende keren voorbij zien komen. Maar nu ik er oog in oog mee lig ben ik toch verbaasd. In mijn beleving waren deze slakjes veel groter. Ik zie een klein straaltje water in het masker van de gids lopen, veroorzaakt door zijn harde lachen. We begonnen deze duik met zeepaardjes in allerlei kleuren en maten, en gedurende deze duik wijst hij steeds kleinere fotomodellen aan. Hij heeft zichtbaar pret in mijn worsteling de beestjes knap op de foto te krijgen. Dit is mijn eerste ‘Shaun the Sheep’ en al is het een klein beestje, deze foto’s verpruts ik niet! Het kleine groene blad waarop hij zit gaat heen en weer in de deining – we liggen nog geen zes meter diep. Het slakje dankt zijn naam aan de gelijkenis met een wollig wit schaap. Gelukkig zie ik duidelijk wat de voorkant is, dat is de afgelopen dagen bij de kleinste critters wel eens anders geweest. Nu we een paar dagen samen duiken weet de gids goed wat ik graag op de foto wil vastleggen en daar houdt hij rekening mee. We duiken met maximaal vier duikers per gids, de sfeer is goed en dan wordt er al snel een lolletje gemaakt. Je hoeft niet te denken dat je voor hoogstaande muckduiken (zoeken naar kleine beestjes – red.) alleen op Lembeh terecht kunt.

 

Lembeh.

 

Eerste stop: Manado

De eerste stop op mijn reis naar het Indonesische eiland Noord-Sulawesi maak ik in Manado. Hier word ik ontvangen door Pim van Schendel, de Nederlandse manager van het Murex Dive Resort; het oudste van de in totaal drie resorts die ik zal bezoeken. In de groene, weelderige tropische tuin ben je alle stress van het dagelijkse leven in Nederland direct vergeten. Ondanks de stevige reisafstand verheug ik mij al enorm op wat mij te wachten staat. Niet eerder heb ik een duikreis in deze vorm gedaan. We duiken bij Manado, Bunaken, Bangka en Lembeh, zonder bodemtijd te verliezen aan binnenlandse reizen. Tussendoor slapen we in een normaal bed op het vasteland. De duikgebieden liggen middenin de bekende koraaldriehoek en ik verwacht dan ook een flink aantal tegen te komen van de soorten op mijn wensenlijst. Dit eerste resort is een kleinschalig familieresort. Hier check ik mijn duikspullen in en die reizen de rest van de trip met mij mee.

 

Vanaf het resort hebben we de keuze uit zo’n veertig verschillende duikstekken die rond Manado en Bunaken liggen. Los van de muckduiken die je hier kunt maken typeert deze omgeving zich vooral door de steile wanden en harde koralen. Een groot deel van de duiken maak ik rond Bunaken in het nationale park. Het Bunaken Marine Park is een van de eerste beschermde gebieden in Indonesië. Het park is mede opgericht door lokale natuurbeschermer en duikpionier Dr. Hanny Batuna die ook de Murex Dive Resorts is begonnen. In het Marine Park worden de gebieden op verschillende niveaus beschermd, iets wat duikers vooral zien aan de gezonde en fraaie riffen. De natuurbescherming werkt. De hoeveelheid vis die je tijdens het duiken in deze gebieden ziet is enorm en divers in soorten, kleuren en formaten. Als bonus zie ik op vrijwel elke duik een paar schildpadden. Hun rustgevende uitstraling tijdens het zwemmen blijft geweldig. De schildpadden zijn bovendien niet schuw en goed te benaderen.

 

 

Door naar Bangka

De ochtend dat ik alweer voor het laatst ontbijt op het strand van Manado is dan ineens snel aangebroken. Tijd om door te reizen naar het volgende resort. Het is een relaxte reisdag waarbij tijdens de overtocht twee duiken worden gemaakt. Tijd om de steile wanden vaarwel te zeggen en te duiken rond het eiland Bangka, waar de riffen zich kenmerken door langzaam dieper wordende zandbodems met fraai begroeide koraalblokken. De overtocht verloopt net zo relaxed als de duiken die ik de afgelopen dagen heb gemaakt. Ik ben blij dat Pim mijn buddy is tijdens deze transferduiken, vooral omdat hij bereid is om model te staan. De gorgonen zijn prachtig, we zwemmen van de ene naar de andere waaier, ik druk gebarend naar Pim om hem op de juiste plek in mijn foto te krijgen. Ons tempo ligt daardoor flink lager dan dat van de andere duikers uit onze groep. Aangezien we de enige duikers zijn op deze stek kunnen we rustig genieten en werken aan onze fotosessie.

 

De aankomst op Bangka is nog steeds zo romantisch als ik mij herinner van de eerste keer dat ik hier kwam. Het groene eiland komt langzaam dichterbij en zodra je vlak bij het resort komt zie je tussen de groene bomen ineens een tropisch wit bounty-strand verschijnen. Deze aanblik is zeker een van de momenten waar ik naar uitkeek. Er zijn nieuwe bungalows gebouwd sinds mijn eerste bezoek, maar gelukkig is de unieke sfeer behouden gebleven. En net als de eerste keer lig ik binnen een half uur na aankomst op het huisrif te scharrelen tussen de met koraal begroeide rotsblokken. Ik heb nog wat recht te zetten van de eerste keer, toen zat er op nog geen honderd meter van mijn bungalow een Pontohi pygmee zeepaardje waarvan het mij maar niet wilde lukken om foto’s te maken. Helaas lukt het mij, of laat ik zeggen de gids, nu niet om een zeepaardje te vinden. De dagen daarna heeft de gids dit overigens ruimschoots goedgemaakt, door meerdere exemplaren te vinden. Op de een of andere manier willen de Pontohi’s echter niet zo goed model staan als de Bargibanti pygmee zeepaardjes die je hier ook met regelmaat kunt zien.

 

Bangka

 

Kookpunt

Uiteraard wissel je met de gidsen van gedachten over de duikplanning: welke wensen staan er op je lijstje, wil je naar het landschap kijken of juist macroleven bekijken? Op alle drie de bestemmingen lijkt het erop dat het onderwaterleven op bestelling te regelen is, zo goed weten de gidsen alles te vinden. Het hardop dromen kreeg plots een hele andere wending toen de Belg Olivier Nelis, manager op Murex Bangka, voorstelde om wat geks te gaan doen bij de warmwaterbronnen. Bij Paradise Pier komt er namelijk geiserwater uit de bodem omhoog en Olivier was ervan overtuigd dat het water warm genoeg moest zijn om een eitje te kunnen koken. Tja, dat laat ik mij natuurlijk maar één keer zeggen, tijd voor een test. Die duik komen we prachtige roggen tegen, een gapende bladvis, verschillende spookfluitvissen, maar uiteindelijk ben ik het meest nieuwsgierig naar één antwoord. Is ons eitje dat wij bij het begin van de duik in de bron hebben gelegd echt gekookt? Terug aan boord ontdoe ik samen met mijn gids Azwar het ei voorzichtig van zijn schaal. Niet het meest perfect gekookte eitje, maar… missie geslaagd!

 

Na een paar dagen verruilen we de fraaie zachte koralen voor de beroemde zwarte zandbak van Lembeh. Geen straf overigens, want hier verblijven we in het meest luxe resort van de drie. Alles in het Lembeh Resort is gericht op duikers die het maximale uit de ‘critters heaven’ willen halen en niets aan comfort willen missen. Hoewel het muckduiken bij Manado en Bangka ook prima is, verwacht ik dat de lijst met onderwaterleven die ik heb gezien hier nog flink langer wordt. In Lembeh leven alleen al acht verschillende soorten hengelaarsvissen, twaalf soorten octopussen en ontelbaar veel verschillende soorten naaktslakjes. De trefkans voor bijzondere wezentjes is in Lembeh veel groter. De fotograaf die zijn gids hier niet wil delen met andere duikers kiest voor een privégids, de andere duikers hebben hun gids met maximaal drie andere duikers te delen. Ik hoor bij die laatste groep, het zal je niet verbazen dat de andere duikers ook allemaal een camera bij zich hebben. Werkelijk iedereen is erop gebrand om niets te missen van de meest prachtige wezens die je hier tegen kunt komen en dit alles op zo’n fraai mogelijke manier vast te leggen. Voor de meeste fotograferende duikers was het in Manado en op Bangka lastig om te kiezen welke lens ze zouden gebruiken. In Lembeh is het bijna logisch dat de macrolens gemonteerd wordt. Vrijwel alles wat hier over de bodem kruipt is prima vast te leggen met een macrolens, in veel gevallen zijn de wezens zo klein dat je zelfs met een normale macro set-up nog flink je best moet doen. Wat mij betreft zijn dit soort locaties juist leuk voor een experiment met een extreme groothoeklens en ik ben dan ook blij dat ik Julia Sangi van kantoor mag plukken om mee te duiken als model.

 

Steile wanden bij Manado.

 

Honderden ogen

Tegen het einde van mijn reis staat er nog steeds één hele grote wens bovenaan. Vanaf dag één heb ik de gidsen gevraagd of zij een Mantis shrimp met eitjes weten te vinden. Hoewel zij alles op bestelling kunnen vinden, is dit het enige dier waar ze geen beloftes over willen doen. En dan op de laatste duik… ik kan de gids wel omhelzen van blijdschap. Eindelijk, een lang gekoesterde wens, het is alsof honderden ogen mij aankijken. Het is maar een kort moment, maar lang genoeg om een paar foto’s te kunnen schieten voordat de kreeftachtige weer in zijn holletje verdwijnt. Wat een topafsluiter! Deze reis was een aaneensluiting van hoogtepunten, drie geweldige bestemmingen met een fraaie variëteit aan duikstekken. Ik zou het allemaal bijna vergeten door dit ene gave moment, absoluut paradijselijk!

 

Een lang gekoesterde wens, het is alsof honderden ogen mij aankijken.

 

Huwelijksreis

Murex Dive Resort is twee jaar geleden met de ‘Passport to Paradise’ reis begonnen. Het idee ontstond toen de dochter van de eigenaar (en inmiddels mede-eigenaar) Arlene ging trouwen. Indertijd had Murex nog drie kleine live-aboards en voor de huwelijksreis werd met een ervan een duiktrip gemaakt van Manado naar Bunaken, Bangka en Lembeh. In plaats van aan boord te slapen verbleven Arlene en haar kersverse echtgenoot Dave ’s nachts aan land. Aangezien Murex op alle drie de eilanden resorts heeft en de motoren van de dagboten zwaar genoeg zijn voor een comfortabele en veilige overtocht, is het mogelijk om deze combinatie aan gasten aan te bieden. Tegenwoordig wordt de ‘Passport to Paradise’ reis naar wens op maat gemaakt. Meer informatie: www.diveandtravel.nl

 

 

Koraaldriehoek

De koraaldriehoek is de naam voor een gebied dat ongeveer 5,7 miljoen vierkante kilometer tropische wateren rond Indonesië, Maleisië, Papua Nieuw Guinea, de Filipijnen, de Salomon eilanden en Oost-Timor beslaat. Het gebied kenmerkt zich door de ongelooflijke biodiversiteit. In geen ander duikgebied is de soortenrijkdom zo groot als hier: je vindt hier 75% van alle koraalsoorten, de helft van ’s werelds zeegras, 6 van de 7 soorten zeeschildpadden, meer dan 22 soorten zeezoogdieren en meer dan 3000 soorten vissen. Noord-Sulawesi ligt ongeveer in het midden van de koraaldriehoek. In deze regio zijn afgelopen jaar 43 nieuwe vissen ontdekt, waardoor de teller voor het aantal bekende vissoorten in dit gebied op 1101 staat.

 

 

____________________________________________

 

Noord–Sulawesi praktisch

NOORD-SULAWESI: Ook wel Noord-Celebes genoemd is een provincie van Indonesië met bijna twee miljoen inwoners, en maakt deel uit van het eiland Sulawesi. De hoofdstad Manado is tevens de grootste stad van de provincie. Hoewel Indonesië het grootste islamitische land ter wereld is, is de bevolking in de regio hoofdzakelijk christelijk (70%) met een hindoeïstische minderheid.

REIS: De meest gebruikte route naar Noord-Sulawesi is vliegen vanaf Amsterdam via Singapore naar Manado. De afstand van Amsterdam naar Singapore is ruim 10.000 kilometer, waar je 13 uur over doet. Voor het tweede deel naar Manado heb je vervolgens een vliegtijd van zo’n 2,5 uur.

BESTE REISTIJD: De gemiddelde temperatuur in Noord-Sulawesi schommelt tussen de 23 en 30 graden. Onder water varieert de temperatuur gedurende het jaar van 26 tot 29 graden. Met een gemiddeld zicht van ongeveer 20 meter is het aantrekkelijk duiken en hiervoor kun je hier gedurende het hele jaar terecht. Van december tot februari kunnen de duikomstandigheden minder zijn.

VACCINATIES: Ongeacht je verblijfsduur wordt voor heel Indonesië aanbevolen om vaccinaties tegen DTP en hepatitis A te halen. Raadpleeg voor je reis altijd http://www.ggdreisvaccinaties.nl.

ELEKTRICITEIT: Over het algemeen 220V/50Hz, het is verstandig een reisadapter mee te nemen.

VALUTA: De lokale munteenheid is de Indonesische rupiah, in de toeristische gebieden kun je ook met dollars en euro’s of met PIN/Card betalen. Wil je gebruikmaken van je bankpas, vergeet dan niet om deze van tevoren te deblokkeren voor gebruik buiten Europa.

TAAL: De officiële taal is Bahasa Indonesia, iedereen spreekt goed Engels en soms kom je zelfs nog lokale bevolking tegen die Nederlands spreekt.

SOORT DUIKEN: Voornamelijk bootduiken voor alle niveaus.