Leestijd: 4 minuten

Valerie Reid won bij het ONK 2023 met deze foto de categorie ‘No Limits’: een dynamisch beeld van duikende Jan-van-Gent zeevogels, terwijl ze intensief achter één vis aanjagen, in de koele, rijke wateren rond de Schotse Shetlandeilanden in de zomer van 2023. 

Locatie
Deze foto is gemaakt tijdens het snorkelen vanuit een kleine open boot voor de kust van de Jan-van-Gent broedkolonies op de kliffen van Noss, in Shetland (Schotland). Shetland is het meest noordelijke en afgelegen deel van het Verenigd Koninkrijk (dezelfde breedtegraad als Bergen, Noorwegen). Het water is koud, dus een droogpak is zelfs in de zomer nodig.

 

Camera
Voor deze foto gebruikte ik de Nikon D500 (crop-frame spiegelreflexcamera), met mijn favoriete fisheye-zoomlens Nikon 8-15mm en een grote bolvormige poort, plus twee Retra-flitsers (origineel model) op korte flitsarmen.

 

Aanpak
Ik liet me inspireren door de duikende Jan-van-Gent beelden van de Britse fotograaf Henley Spiers en greep de kans om met hem deel te nemen aan een wildlifefoto-trip naar Shetland. De trip werd vanwege vogelgriep uitgesteld met een jaar, maar afgelopen juli ging we. Het absolute hoogtepunt waren de twee offshore wilde voersessies met de Jan-van-Genten. Slechts één persoon mocht tegelijk in het water dicht bij de boot, om de vogels niet te laten schrikken (en om te voorkomen dat andere fotografen in het shot zouden komen). De tijd was beperkt tot 20-25 minuten per persoon, met vier fotografen plus Henley in de kleine boot. Het was totale chaos zowel boven als onder water, met honderden Jan-van-Genten die boven ons cirkelden en als torpedo’s in het water doken (met snelheden tot 70 km/uur), een spoor van witte bubbels achter zich latend.

 

Henley adviseerde ons om hoge snelheid continue opnamen te gebruiken (dus maximaal 9 fps), AFC (3D) en de flitser lager te zetten om sneller op te laden. Ook om niet door de zoeker te kijken, maar naar de duikende vogels te kijken, anticiperen waar ze heen gingen, en klaarstaan als ze dichtbij kwamen en dan gewoon de ontspanknop indrukken en veel foto’s maken. Tegen het einde van mijn beurt in het water schreeuwde Henley vanaf de boot dat ik ‘een risico moest nemen’, ‘iets anders moest doen/creatief moest zijn’… Dus, ik verlaagde de sluitertijd naar 1/25 seconde, verlaagde opnieuw de flitskracht en bewoog mijn camerabehuizing wanhopig zijwaarts, heen en weer om de beweging van de snel duikende Jan-van-Genten te volgen. Ik hoopte dat ik geluk zou hebben met een bewegingsfoto en nog steeds scherpe, intense ogen van de Jan-van-Genten zou hebben, omdat er geen tijd was om de beelden te bekijken in de chaos… Ik was absoluut verheugd toen ik na het downloaden van mijn beelden van de dag op de computer keek en niet slechts één, maar twee Jan-van-Genten in focus had, en beide met scherpe, intense ogen!

LocatieDeze foto is gemaakt tijdens het snorkelen vanuit een kleine open boot voor de kust van de Jan-van-Gent broedkolonies op de kliffen van Noss, in Shetland (Schotland). Shetland is het meest noordelijke en afgelegen deel van het Verenigd Koninkrijk (dezelfde breedtegraad als Bergen, Noorwegen). Het water is koud, dus een droogpak is zelfs in de zomer nodig.

 

Camera
Voor deze foto gebruikte ik de Nikon D500 (crop-frame spiegelreflexcamera), met mijn favoriete fisheye-zoomlens Nikon 8-15mm en een grote bolvormige poort, plus twee Retra-flitsers (origineel model) op korte flitsarmen.

 

Aanpak
Ik liet me inspireren door de duikende Jan-van-Gent beelden van de Britse fotograaf Henley Spiers en greep de kans om met hem deel te nemen aan een wildlifefoto-trip naar Shetland. De trip werd vanwege vogelgriep uitgesteld met een jaar, maar afgelopen juli ging we. Het absolute hoogtepunt waren de twee offshore wilde voersessies met de Jan-van-Genten. Slechts één persoon mocht tegelijk in het water dicht bij de boot, om de vogels niet te laten schrikken (en om te voorkomen dat andere fotografen in het shot zouden komen). De tijd was beperkt tot 20-25 minuten per persoon, met vier fotografen plus Henley in de kleine boot. Het was totale chaos zowel boven als onder water, met honderden Jan-van-Genten die boven ons cirkelden en als torpedo’s in het water doken (met snelheden tot 70 km/uur), een spoor van witte bubbels achter zich latend.

 

Henley adviseerde ons om hoge snelheid continue opnamen te gebruiken (dus maximaal 9 fps), AFC (3D) en de flitser lager te zetten om sneller op te laden. Ook om niet door de zoeker te kijken, maar naar de duikende vogels te kijken, anticiperen waar ze heen gingen, en klaarstaan als ze dichtbij kwamen en dan gewoon de ontspanknop indrukken en veel foto’s maken. Tegen het einde van mijn beurt in het water schreeuwde Henley vanaf de boot dat ik ‘een risico moest nemen’, ‘iets anders moest doen/creatief moest zijn’… Dus, ik verlaagde de sluitertijd naar 1/25 seconde, verlaagde opnieuw de flitskracht en bewoog mijn camerabehuizing wanhopig zijwaarts, heen en weer om de beweging van de snel duikende Jan-van-Genten te volgen. Ik hoopte dat ik geluk zou hebben met een bewegingsfoto en nog steeds scherpe, intense ogen van de Jan-van-Genten zou hebben, omdat er geen tijd was om de beelden te bekijken in de chaos… Ik was absoluut verheugd toen ik na het downloaden van mijn beelden van de dag op de computer keek en niet slechts één, maar twee Jan-van-Genten in focus had, en beide met scherpe, intense ogen!

 

Stand flitsers
Ik gebruikte twee Retra-flitsers (origineel model) voorzien van bolvormige diffusers. De flitsers waren dichtbij de bolvormige poort op korte flitsarmen geplaatst en stevig vergrendeld, aangezien ik snelle camerapanbewegingen gebruikte. De flitsers waren ingesteld op bijna de laagste kracht om sneller op te laden voor continue opnamen en om de witte veren van de Jan-van-Genten niet te overbelichten.

 

Nabewerking
Allereerst een ‘letterbox’-uitsnede om de verschillende torpedo-luchtbellen van andere diepduikende Jan-van-Genten af te snijden, aangezien ik de witte luchtbellen afleidend vond. Hoewel het een niet-standaard uitsnede was, vond ik dat prima gezien er geen beperkingen waren, en de uitsnede versterkte het gevoel van ‘snelle actie’. Ten tweede, de gebruikelijke versterking van contrast en helderheid die nodig is voor raw-bestanden. Ten slotte heb ik gespeeld met de schuifregelaars voor kleurluminantie, wat de tinten in het wateroppervlak naar voren bracht. Alle bewerkingen zijn uitgevoerd in Lightroom.

 

EXIF data
Bestandstype: raw to jpg
Bestandsgrootte: 3965 x 2027 (cropped)
Datum en tijd: 13 July 2023 – 14.25 uur
Belichting:  Omgevingslicht en flitser
Belichtingsprogramma: AF-C (3D tracking)
Lichtgevoeligheid: ISO 200
Brandpuntsafstand: 10 mm
Witbalans: Auto
Shutter speed: 1/25 sec
Aperture: f 13