Tamariu, de verborgen schat van de Costa Brava

Aan die Middellandse zee ligt de Costa Brava in Spanje. En als je aan duiken aan de Costra Brava denkt, denk je al gauw aan plaatsen als L’Estartit of de Medes eilanden, maar langs de ruige kustlijn van de Costa Brava, verscholen tussen steile rotsen en omgeven door de vele pijnbomen, ligt een piepklein dorpje met de naam Tamariu. De Spanjaarden gebruiken deze plek om te ontsnappen aan de drukte van het dagelijkse leven van de grote stad: het is namelijk een schilderachtige baai waar de tijd stil lijkt te staan. Maar voor duikliefhebbers is Tamariu veel meer dan

dat. Het is een baai tot een onderwaterwereld die nog relatief onbekend is.

Tamariu’s baai: Een schijnbare oase van rust

Wat Tamariu zo uniek maakt, is de combinatie van natuurlijke bescherming en de biodiversiteit. De baai ligt beschut tussen hoge kliffen en is daardoor beschermd tegen sterke stromingen. Dit maakt het niet alleen een ideale plek voor duikers van verschillende niveaus, maar ook een veilige haven voor een groot aantal zeedieren. De kleurrijke koralen ga je door het gebrek aan stroming in de baai niet vinden, maar het kraakheldere water geeft je als duiker een perfect zicht wat er tot ver om je heen zich afspeelt. En waar het op het eerste gezicht een saai onderwaterlandschap lijkt te zijn, is het zeeleven in Tamariu is verrassend divers. Eén van de kenmerken van de Middellandse zee, zijn de zeegrasvelden, die zich als een tapijt over de bodem uitstrekken. Zo ook in Tamariu. Deze zeegrasvelden vormen de basis en kraamkamer van een ecosysteem dat zich in de baai genesteld heeft. Tussen het zeegras ontdek je dan ook de sterren van Tamariu: de zeepaardjes!

De zeepaardjes van Tamariu

Zeepaardjes hebben iets magisch. Hun sierlijke vormen, hun bewegingen en de verrassende plekken waar ze zich verstoppen, maken ze tot een van de meest gewilde dieren om te spotten tijdens het duiken. De baai van Tamariu is één van de weinige plekken in de Middellandse Zee waar deze kwetsbare dieren al jarenlang overleven.

Iedereen die wel eens naar zeepaardjes heeft gezocht weet dat het meesters in camouflage zijn. Hun lichamen zijn bedekt met knobbeltjes en stekels die hen bijna onzichtbaar maken makkelijk te spotten, en dat is in het zeegras niet anders. Alleen met een geoefend oog of een dosis kom je oog in oog met één van deze wezentjes. Het bijzondere aan zeepaardjes is niet alleen hun uiterlijk, maar ook hun gedrag. De mannetjes dragen de eitjes in een speciale buidel totdat ze uitkomen, een zeldzaamheid in het dierenrijk. Dit maakt het moment dat je een mannetje met zijn bolle buidel ziet extra bijzonder. Helaas was dit niet het geval toen ik een bezoek bracht aan Tamariu.

Als ik met één van de andere duikers aan de waterkant sta te praten over de zeepaardjes, omschrijft hij het perfect, want het zien van een zeepaardje wordt vaak omschreven als een “betoverend moment.” Het is een ontmoeting die je even stil doet staan en je de schoonheid van de natuur opnieuw laat waarderen.

En naast de schoonheid van een zeepaardje is er ook iets magisch aan het fotograferen van zeepaardjes. Misschien is het hun mysterie, hun verlegenheid, of gewoon hun unieke vorm die hen doet opvallen in het onderwaterlandschap.

Het is aan het einde van de zomer, wanneer ik naar Tamariu reis, en ik weet al wat mijn doel is: het vinden van deze zeepaardje in de ondiepe, beschutte wateren van de baai. Zoals al eerder gezegd, staat de baai van Tamariu niet bekend om indrukwekkende riffen met gekleurde koralen of gorgonen, maar juist die eenvoud maakt het een ideale plek voor de zeepaardjes die hier hun thuis hebben gevonden. De weelderige onderwatergrasvelden bieden de perfecte schuilplaats voor deze dieren. Het is dan ook niet voor niets dat er ongeveer vijf zeepaardjes in de baai wonen.

Hoewel ik al meerdere duiken in de baai heb gemaakt, blijft het vinden van de zeepaardjes altijd een uitdaging. Bij Stollis Divebase, het duikcentrum in Tamariu, vraag ik aan de eigenaresse Maria nog wat laatste tips om ze te vinden. Want deze dieren zijn meesters in camouflage. Ze bewegen nauwelijks en lijken op te gaan in hun omgeving. Het enige wat je ziet, is een subtiele beweging, een lichte wieging in de stroming.

Ondanks de tips duurt het zo’n 10 minuten voor ik het eerste zeepaardje zie. Het is klein, maar heeft iets majestueus. Het hangt rustig in het water, zijn staart om een stukje zeegras gewikkeld. Zonder enige beweging observeer ik het voorzichtig en pas ik mijn positie aan. Elke onderwaterfotograaf weet dat te veel beweging kleine deeltjes in het water kan doen opdwarrelen, wat de foto niet ten goede komt. Geduld en rustig bewegen is dus cruciaal, maar ik heb de tijd.

Mijn vinger rust op de ontspanknop van de camera en ik kijk door de zoeker van het onderwaterhuis. De compositie moet kloppen, het licht van mijn flitser met snoot moet perfect vallen, en het zeepaardje moet op zijn natuurlijkst vastgelegd worden. Een perfecte foto gaat niet alleen om techniek, maar om het vastleggen van een moment dat écht is, het liefst zonder te veel nabewerking.

Als het juiste moment daar is, zie ik het verschijnen op het kleine schermpje van mijn camera. Ik druk de ontspanknop in. Het geluid van de sluiter klinkt gedempt onder water en ik weet dat ik het moment heb vastgelegd. Wanneer ik de foto terugkijk, verschijnt er een glimlach op mijn gezicht. Niet alleen omdat de foto prachtig is, maar vooral omdat het een eerlijke weergave is van wat ik heb gezien en gevoeld toen ik geduldig door de zoeker keek.

Spectaculaire rotsformaties

Naast de levendige bewoners van de baai, is de geografie onder water een bezienswaardigheid op zich. Net buiten de baai van Tamariu staat het bekend om zijn indrukwekkende rotsformaties, die zich uitstrekken vanaf de kustlijn tot diep onder water. Deze natuurlijke sculpturen bieden een thuis aan talloze soorten zeedieren, van scholen barracuda’s tot schildpadden en Mola Mola. Tot zelfs haaien in de diepere wateren verder de zee op.

Een van de duikstekken, die ik geweldig vind is ‘Cala Nova’ of ook wel ‘Tamariu’s Canyons’ genoemd. Deze duikstek bestaat uit een vijftal rotsformaties met steile wanden en daartussen een soort van smalle tunnels. Hier vind je vaak scholen vissen die boven de rotsformaties op zoek zijn naar eten of juist tussen de rotsen uit de stroming aan het rusten zijn, terwijl kleine kreeftachtigen zich verschuilen tussen van de rotsen. Deze rotsen zijn prachtig mooi begroeit met gekleurde koralen, gorgonen en anemonen.

Het zeeleven rondom Tamariu: meer dan alleen zeepaardjes

Hoewel zeepaardjes vaak de show stelen, is het onderwaterleven van dit gebied veel breder en rijker. Bij elke duik ontdek je nieuwe bewoners, van piepkleine naakslakjes tot indrukwekkende roofvissen. Eén van de meest voorkomende gasten in het begin van de baai zijn scholen barracuda’s.

Als je langs de rotsen van de baai duikt, kan je in de spleten van de rotsen murenen vinden, die nieuwsgierig naar buiten gluren met hun slangachtige koppen. Octopussen verschuilen zich vaak in kleine holen en zijn meesters in het veranderen van kleur en textuur om op te gaan in hun omgeving.

De Middellandse Zee is ook beroemd om de grote kokerwormen. Zo ook zijn deze in Tamariu te vinden, in veelvoud! Er ligt een betonnen pijplijn in de baai, welke inmiddels is opgenomen door het onderwaterleven en het veel van het onderwaterleven een veilig onderkomen biedt. Rondom deze pijplijn en rondom de rotsen staan grote en mooi gekleurde kokerwormen. Hoewel het misschien minder spectaculair lijkt dan tropische riffen van de Rode Zee, geven deze ingetogen schoonheden de onderwaterwereld van Tamariu juist zijn unieke charme.

Het duiken in Tamariu

En wat Tamariu onderscheidt van veel andere duiklocaties, is de persoonlijke ervaring die het biedt. Dit is geen massabestemming, maar het voelt als een plek waar de natuur centraal staat. De rustige, bijna intieme sfeer van het dorp weerspiegelt zich ook onder water in de baai. Hier geen haast of drukte, maar een uitnodiging om te vertragen en te genieten van de details. Wil je spannendere duiken? Dan is dat ook geen probleem. Met Stollis Divebase kan je bijna dagelijks met een boot naar verschillende duikstekken gebracht worden buiten de baai. Of je wordt net buiten de baai gedropt en maak je een heerlijk twee uur durende duik terug de baai in. Het kan echt allemaal.

Duikscholen en uitrusting

Tamariu is klein, maar heeft een uitstekende reputatie als duikbestemming. Er zijn meerdere duikcentra in de omgeving die alles bieden, van beginnerscursussen tot geavanceerde technische duiken. Een populaire keuze, en welke ik je absoluut kan aanraden wanneer je in Tamariu bent, is Stolli’s Divebase. Dit is een duikschool die bekendstaat om haar persoonlijke benadering. Hier kun je terecht voor begeleide duiken, cursussen en het huren van uitrusting. De mensen van het duikcentrum kennen de omgeving als hun broekzak en zorgen ervoor dat je een unieke ervaring hebt.

Praktische Tips voor Duiken in Tamariu

Beste Seizoen: De ideale periode om te duiken in Tamariu loopt van mei tot oktober. In deze maanden is het water het warmst, met temperaturen die variëren van 20 tot 25 graden. In de winter kan het water afkoelen tot 14 graden, wat een droogpak essentieel maakt. Ik ben eind September gegaan, toen het water rond de 22 graden. Een 5mm wetsuit was perfect.
Zicht: Het zicht in Tamariu is vaak uitstekend, variërend van 15 tot 30 meter. Dit maakt het ook een geweldige bestemming voor onderwaterfotografie.
Omgeving: Tamariu heeft meer te bieden dan alleen duiken. Het dorp zelf is charmant en biedt een handvol goede restaurants en cafés langs de promenade. Geniet van een bord paella met uitzicht op de zee of proef lokale specialiteiten zoals ‘suquet de peix’, een traditionele visschotel. Of het je zin in een drankje aan het einde van de dag? De Vermuteria El Salí de l’Hostalillo is de plek om te zijn! Uitkijkend over de baai, genieten van een drankje. De omgeving van Tamariu biedt ook mogelijkheden voor andere activiteiten, zoals wandelen langs de ‘Cami de Ronda’, een pad dat je langs de kustlijn leidt met spectaculaire uitzichten over de zee. Maar voor duikliefhebbers blijft het water toch de grootste trekpleister.