Duiken is een fascinerende sport, er is zoveel te doen onderwater. Het is logisch dat het een verslavende hobby is. Of het nu om de natuur gaat met alle prachtige dieren of objecten zoals wrakken. Vergane schepen hebben altijd onze interesse gehad. Wat is er gebeurd? Waren er overlevenden? Er zijn altijd zoveel vragen. Eerst is een gezonken boot of andere ‘rommel’ een verstoring van de omgeving. Maar de natuur is sterk en gaat alle hard substraat gebruiken en bedekken met algen, wieren, koralen, sponzen, anemonen, noem het maar op! Met mijn nieuwsgierigheid en drang naar avontuur heb ik veel wrakken bedoken, veel meer dan ik had gedacht. Dus heb ik veel te veel foto’s. Toen dacht ik: als ik nu een strenge selectie maak, van alleen een paar lievelingen! Maar het probleem is dat ik ook vaak ben teruggegaan naar hetzelfde wrak, want soms zijn ze vergaan, verdwenen of opgeruimd, maar de meeste wrakken zijn in de loop der tijd nog veel mooier geworden!
Hengelaarsvis – Bretagne
Heel lang geleden (in de zomer van 1989) hebben we met Club Leo La Grange in Camaret-sur-Mer bij het uiterste puntje van Bretagne gedoken op een Kabellegger. Het was een brede, platte boot met allemaal apparatuur voor de kabels. Dit was technisch gezien een interessant schip, maar pal naast de boot, op het zand, naast het wrak, lag een grote, platte vis, een hengelaarsvis. Die ronde vis had een enorme bek en die was vol met tandjes. Vanwege de duikers om het dier heen, is het weg gezwommen. Gelukkig heb ik daar nog een foto van, het dier is me bijgebleven. Of komt het door de oude dia, die ik gelukkig heb gescand en zodoende de foto in mijn archief bewaard heb?
Windjammer SV Mairi Bhan – Bonaire
Nog spannender was onze duik naar de Windjammer op Bonaire. Eind vorige eeuw (september 1999), werd ik gevraagd om foto’s te maken van de beroemde driemaster. Ik had net mijn nitrox-brevet gehaald, dus ik was zeer geïnteresseerd. We gingen met drie duikers, een was instructeur en de andere woonde al twee jaar op Bonaire en ging weer terug naar Holland. Als afscheid wilde hij een laatste duik maken op het beroemde wrak en ik wilde graag mee. We hadden ieder twee flessen, een met perslucht en een met nitrox, voor de 30 minuten deco. De nitroxflessen werden verstopt onder de mast op negen meter diepte. We gingen met perslucht naar beneden en het blauwe water werd heel donker. Ineens zag ik een vorm, dat was de romp. Het wrak ligt ondersteboven, dus je landt op 40 meter op de onderkant, het dek ligt dieper. De twee overige masten liggen verder naar beneden, het kraaiennest is op 60 meter. De overblijfsels waren prachtig begroeid.
Vliegtuigwrak P38 Lightning – Zuid-Frankrijk
Aan het begin van deze eeuw (2001) was ik een week in Zuid Frankrijk op fotocursus bij Kurt Amsler. Het was nog in de dia-tijd. In de morgen gingen we duiken, we kregen iedere dag een opdracht. Na de lunch waren we vrij, dan had Kurt de tijd om de dia’s te ontwikkelen. In de namiddag kregen we het commentaar. Na het avondeten een nieuwe opdracht voor de volgende dag. Het was een plezier om van Kurt les te krijgen, ik heb genoten. Het hoogtepunt van de duikfotoreis was een duik op een vliegtuigwrak uit de tweede wereldoorlog. Het was nog redelijk intact en lag op 40 meter. Het vliegtuigtype was herkenbaar aan een dubbel staartstuk, in plaats van één romp achter de cockpit. We moesten als buddypaar om de beurt naar beneden komen, Kurt was daar al die tijd als model met felle lamp. We moesten foto’s maken van de motoren met de propeller, want het wrak was ‘aardig’ heel gebleven. Kurt had strenge instructies gegeven. We mochten niet langer dan tien minuten op de bodem blijven en moesten langzaam om het wrak heen zwemmen. Dit zonder elkaar te storen, zodat de hele groep mooie foto’s kon maken.
Tugboat – Curaçao
Bij de Tugboat was ik de eerste keer in 2005, het is een stukje uitzwemmen vanaf Caracas baai, maar toen was het rif nog heel mooi met prachtige gorgonen en veel papegaaivissen. Ook voor zwemmers en snorkelaars was het een geliefd object. Ik fotografeerde toen nog met dia’s, maar die scande ik al en kon de fotobestanden meteen bewerken en bewaren op mijn pc. Een paar jaar later zag ik dat het koraal, er omheen, mooi groeide, maar het bootje zelf ging hard achteruit. Nu hoor ik dat het onlangs ernstig geraakt is door een platform, dat in de baai gesleept werd en dat is jammer want het bootje is erg beroemd en geliefd. Helaas ligt het op 5 meter, dat is best wel ondiep en maakt het kwetsbaar…
DS Gudrun – Noorwegen
Ook in het koude hoge noorden zijn er prachtige wrakken te vinden. De begroeiing zal iedereen verrassen: overal anemonen, platwormen, krabben en dodemansduim, groter dan je hand, er is geen onbegroeid plekje te vinden. De eerste keer naar Noorwegen was in het voorjaar van 2008, waar de doken op een oud Duits vrachtschip, de DS Gudrun. Ze was 1485 brt en werd in 1923 in Stettin gebouwd. De afmetingen zijn 71 x 11 x 4,6 meter. De Gudrun werd in 1944 door Engelse Mosquito vliegtuigen aangevallen en geraakt buiten het Flekkefjord. Er brak brand uit en het schip maakte water, het is nog het fjord in gesleept. De lading was onder ander cement en munitie. Na de oorlog is het uiteindelijk toch gezonken. De boeg ligt nu op 45 meter diepte. Zo ver ben ik niet geweest, 32 meter maar… Ik kan me mooie begroeiing herinneren, het mooiste was wel het roer, met zakpijpen, kokerwormen en een kleurrijk zeesterretje.
Dona Marilyn – Filipijnen
Dit wrak ligt ten noorden van Malapascua en dat ligt weer ten noorden van Cebu, Filipijnen. Het in Japan gebouwde schip was half cargo en passagiers boot, het is 98 meter lang en ligt op 30 meter. Het was op weg naar Tacloban op het eiland Leyte, waar het nooit is aangekomen. Het schip is in oktober 1988 vergaan, het probeerde de Tyfoon Ruby te ontlopen, wat helaas mislukte. Het schip had veel passagiers aan boord, het was een grote tragedie. Wij waren op het eiland Malapascua in september 1999. Het duiktoerisme was toen amper nog begonnen. Er was één duikschool en die was eigenlijk gesloten, ze zijn speciaal voor ons open gegaan. Er werd goed voor ons gezorgd, we werden onder andere naar het wrak gebracht. Ik was helemaal verbaasd over de hoeveelheid van het zachte koraal en dat het zo snel kan groeien. Negen jaar later was ik op een boot, de ‘Borneo Explorer’. Die maakte een duikreis van een week rondom Cebu met nog wat eilanden zoals Apo eiland en Negros. Tuurlijk gingen we toen weer naar de D.M. Het wrak ligt op stuurboord en je kun er doorheen zwemmen. Ik herinner me wel van die tweede duik dat er een veel stroming was en dat het wrak nog mooier begroeid was. Het hele schip was omgetoverd in een duikers paradijs. Dat zal ook wel te danken zijn aan de flinke stroming. Mijn buddy’s hebben weer mooi model gestaan, vooral bij wrakken kan ik dat zeer waarderen.
Baron Gautsch – Kroatië
De Baron Gautsch was in die tijd een beroemd stoomschip, het was een Oostenrijks-Hongaars passagiersschip. Het is gebouwd in 1908 in Dundee, lengte: 85 bij 12 met maar liefst vier dekken. Het liep in 1914 op een zeemijn in de Adriatische Zee bij Rovinj. Binnen tien minuten zonk het naar een diepte van 42 meter. Helaas kwamen 240 mensen hierbij om, slechts enkelen overleefden de ramp. Nu is het beschermd nationaal erfgoed en alleen toegankelijk voor duikers via geautoriseerde duikcentra. Het schip staat rechtop op de zandbodem op een diepte tussen 28 en 40 meter. In het voorjaar van 2009 dook ik met een groep op De Baron vanaf zeilboot ‘La Luna’. Met zo’n hele groep op een wrak wordt het al gauw een bende, maar heb er nog een paar aardige kiekjes uit kunnen persen. De hoogtepunten waren de boeg, de salon (zonder dak) en de davits, die dingen waar de reddingsboten aan hebben gehangen.
MV Superior Producer – Curaçao
Het wrak der wrakken. Het leuke aan de Superior is dat je het van de kant kunt bereiken, er is een prachtig huisrif en… het schip staat rechtop! Om een of andere reden kiepen schepen meestal om met het afzinken, dat schijnt toch niet zo makkelijk te zijn. Het verhaal van de ondergang van de ‘Superior’ is interessant. Nadat het schip in 1977 was volgeladen, met te veel lading (onder andere whiskey en parfum) is het in de haven gaan zinken. De havenmeester besloot het schip buitengaats te slepen. Zo’n 150 meter voor de kust verdwijnt het onderwater. De kapitein en de bemanning kunnen het schip op tijd verlaten. In de volgende dagen is alle lading uit het schip gehaald, iedereen op Curaçao kon ineens duiken en snorkelen! Ik ben wel vier keer naar Curaçao geweest in periode van 2005 tot 2010. Ik was daar eigenlijk om de ‘Coral-spawning’ te zien, maar kon het niet laten om iedere keer van Curaçao en zijn mooie onderwaternatuur en de wrakken te genieten! Ondertussen was het wrak in dertig jaar op de zeebodem prachtig begroeid, vooral met grote sponzen, sowieso veel aanwezig in het Caraïbisch gebied. Het roer zit op 30 meter en dan ga je langzaam omhoog.
