Cressy

In de vroege ochtend van 20 september 1914 hangen er dikke rookwolken boven de Noordzee, 21 mijl ten zuidwesten van Scheveningen. De kapitein van de U9, een kleine Duitse onderzeeboot, ziet door zijn periscoop drie kolossale Engelse Kruisers rustig naderbij komen. Dit wordt een strijd van David tegen Goliath. De onderzeeboot is een supermodern aanvalswapen waar de Engelsen op dit moment niet in geloven. In hun optiek is het een verachtelijke manier van oorlog voeren…

De kruisers Cressy, Hogue en Aboukir zijn nu de meest bezochte wrakken in de Noordzee. Ze zijn redelijk snel bereikbaar, liggen buiten de nieuwe vaarroute en het zicht is meestal goed. Een duikdiepte van 26 tot 32 meter is met nitrox goed te doen. Met de Aquila varen we in drie uur naar de plaats waar de grootste Noordzeeramp 104 jaar geleden plaatsvond. Nadat het dreganker overboord is gegooid maken mijn twee buddy’s en ik ons klaar om als eerste naar het wrak af te dalen. Afdalend langs de lijn zien we de contouren van de Cressy al snel opdoemen. Deze kruiser ligt met haar kiel omhoog. De voorsteven is zwaar beschadigd bij de torpedoaanval en door een sloper nog verder opengerukt. Met een enorme knijper heeft deze sloopboer geprobeerd om zo veel mogelijk brons en andere metalen te bergen. Jammer dat hij niet beseft dat hij voor geld een oorlogsgraf en cultureel erfgoed vernielt.

Granaatkoppen

Op het wrak proberen we ons eerst te oriënteren. Met 15 meter zicht kunnen we met de reel een mooi parcours uitleggen voor de duikers die na ons komen. Het eerste stuk zwemmen we langs de romp en zien dan een groot gat opdoemen. Hier is de torpedo ingeslagen. Aan de buitenkant wordt de reelband extra stevig vastgezet en dan gaan we naar binnen. In de grote munitiebergplaats is het zicht nog beter dan buiten. Op 30 meter diepte zien we zonder duiklampen nog de details op het plafond en de wanden. We bevestigen de reel halverwege aan het plafond van dit 23 meter brede munitieruim en verlaten de ruimte via een gat aan de andere kant. De reel wordt verlengd en we passeren een grote berg granaatkoppen voor de kanonnen van de kruiser. Als je daar afblijft is er niets aan de hand; de verschillende metalen corroderen met elkaar zodat de springkop geen gevaar meer vormt. We zwemmen schuin omhoog en bereiken het laatste deel van de massieve kielbalk. Hier komen we veel vislood tegen van sportvissers. Op de terugweg halen we dat op.

Het achterschip ligt getordeerd en hier kun je nog veel van het wrak herkennen. De boilers en ketels met de vlampijpen zijn nog goed te zien. Daarachter de machines waarvan een deel helaas in de knijper van de berger is verdwenen. Om ons heen zwemmen tientallen steenbolken en uit ieder gat steken grote Noordzeekrabben hun kop naar buiten. Tussen de staalplaten zien we grote maar schichtige kabeljauwen. Toen ik hier 30 jaar geleden voor de eerste keer afdaalde zwommen er tientallen grote kabeljauwen boven het wrak. Door de intensieve visserij, misschien in combinatie met de klimaatverandering, is deze prachtige vissoort op de Nederlandse wrakken verdwenen.

Decor

We zijn aan het eind van de tweede reel en hebben nu bijna honderd meter gezwommen. We controleren onze nitrox en beginnen aan de terugweg. Langzaam zwemmen we over het hogere deel van het wrak naar de opstijglijn. Onderweg snijden we wat krabben en een paar kreeften los en vullen de meegenomen zak met tientallen loodblokjes. De Cressy blijft ook na tientallen duiken een prachtig decor voor anemonen en zeeleven. We passeren de andere buddyteams en kiezen ervoor om over het munitieruim te zwemmen in plaats van terug erdoorheen. De manometer en bottomtimer vertellen ons dat we de opstijging moeten beginnen. De zware zak met loodblokjes klikken we aan de opstijglijn en met flinke tegenzin verlaten wij de Cressy.

Heb je interesse om iets goeds te doen voor de Noordzee en beschik je over voldoende Noordzee duikervaring? Kijk dan eens op www.duikdenoordzeeschoon.nl. Meer lezen? Het boek “In de diepte” geeft een uniek beeld van tien avontuurlijke en bijzondere ontdekkingsreizen naar alle uithoeken van de Noordzee.