Bij het Belgische TODI voor de deur staat een grote groep mensen. Best een beetje een bijzondere groep, al is het maar omdat ze helemaal uit Lisse en Alkmaar komen. Ze zijn ontzettend vroeg vertrokken voor een duik in het warme water en kijken er enorm naar uit. ‘Vandaag ga ik duiken tussen de vissen!’, zegt een van de deelnemers tegen me. Vol enthousiasme en verwachting wil hij nog net op de foto, voor hij naar binnen rent. Maar dat is het niet alleen: deze mensen hebben allemaal een extra uitdaging bij duiken, en de groep is heel divers.
Renate Olie, bestuurslid van Stichting Onbeperkt Duiken, legt uit: ‘In deze groep zitten mensen met autisme, syndroom van Down, ADHD, lichamelijke beperkingen of combinaties. Ze hebben een ding gemeen: ze hebben allemaal duiken als manier van ontspanning, het is voor deze mensen een moment van gewichtloosheid en voor sommigen van even geen omgevingsprikkels.’ Ontspanning dus, is het belangrijkste voor deze groep. En een keer per jaar maken ze een uitstapje naar TODI. ‘Voor de meesten is dit een bijzondere dag: even niet in het gewone zwembad in Lisse of Alkmaar waar we bijna elke week duiken en zwemmen en opleidingen geven, maar tussen de vissen in een dieper bad rondzwemmen.’
Dat gaat niet voor iedereen zomaar. Elke duiker heeft zeker één en in sommige gevallen twee of zelfs drie begeleiders mee. De groep is dus behoorlijk groot en divers. De begeleiders zijn vaste gezichten bij de stichting, ze zijn in Lisse of Alkmaar regelmatig in het water of op de zwembadrand te vinden bij de activiteiten daar. En nu dus het warme water van TODI verkennen.
De bus levert iedereen keurig voor de deur af. Na een groepsfoto waar uiteindelijk iedereen op staat, is het tijd om naar binnen te gaan. We zijn een beetje vroeg, maar TODI denkt goed mee: iets meer omkleedtijd om rustig het water in te kunnen gaan is wel wenselijk en dus mogen we door de poortjes, op naar een geweldige ervaring. De spanning is bij sommige duikers wel wat hoog, andere kunnen niet meer wachten. Bij de zwembadrand is het druk. Een uur lang zwemmen de duikers in het rond. Sommigen geheel zelfstandig met een buddy naast zich, anderen tussen twee begeleiders in om ze zo niet te veel te laten jojo-en, rust te geven en wat 
richting in het zwemmen. En er zijn duikers bij die veelal aan het oppervlak blijven. Het is daar beneden toch wat eng. Maar aan de verhalen achteraf te horen is de beleving er niet minder om.
De stichting is al – in een andere vorm – sinds 1995 actief. Oprichter Fred Snijders ging regelmatig duiken met mensen met een beperking: de start van stichting Gehandicaptenduiksport West-Friesland, een organisatie die zich in ging zetten om het voor meer mensen met een beperking mogelijk te maken om te duiken. De huidige Stichting Onbeperkt Duiken komt hier uit voort en is sinds 2016 onder deze naam actief.
Gerben van der Meulen, voorzitter, is ook aanwezig. Hij legt uit waarom duiken voor deze groep mensen zo goed en leuk is: ‘Vanwege de gewichtloosheid en het ontbreken van allerlei omgevingsprikkels is duiken voor velen weggelegd. Voor mensen met een beperking is duiken vaak een therapie. Tijdens het duiken worden beperkingen vergeten (lichamelijk) en omgevingsprikkels worden geminimaliseerd, wat belangrijk is bij bijvoorbeeld autisme en ADHD. In sommige gevallen neemt het zelfs de pijn weg. Ook is vastgesteld dat je door middel van duiken kunt revalideren. Het heeft een positieve reactie op de fysieke en mentale gesteldheid. Iemand die op het land in een rolstoel zit kan naast zijn valide duikpartner onder water overal naar toe zweven.’
Dat duiken voor mensen met een handicap mogelijk is, is bij velen onbekend. Duiken wordt nog (te) vaak als een extreme sport gezien, terwijl het voor gehandicapte mensen juist een hele toegankelijke sport is. De risico’s die mensen met een beperking lopen bij het leren van sportduiken zijn niet hoger dan bij mensen zonder beperking. Renate vertelt: ‘Leren duiken met perslucht gaat ook hier over de basiskennis van de materialen die gebruikt worden, veiligheidsregels die het risico beperken tot acceptabele limieten en de juiste technieken waardoor de persoon wordt voorbereid om veilig de onderwateromgeving te verkennen.’ Maar er zijn ook verschillen. ‘Bij de duikopleiding van lichamelijk gehandicapten moet de instructeur mogelijk materialen of technieken aanpassen, zodat het past bij de persoon met de beperking. En bij mensen met een verstandelijke beperking is het van belang de persoon goed in te kunnen schatten en weten hoe te communiceren. Als aan deze aspecten wordt gedacht is het persluchtduiken voor mensen met een beperking geen probleem.’
Deze dag in TODI was weer geslaagd. Na een Vlaams frietje en een snack bij het frietkot iets verderop – voor sommigen óók een hoogtepunt – gaat de bus weer huiswaarts. Een groep duikers vol mooie herinneringen rijker.
Zoals elke stichting heeft ook Stichting Onbeperkt Duiken hulp nodig. Dat kan in verschillende vormen: donaties, het kopen van sponsorchocolade en het schenken van gebruikt, maar goed 
materiaal. Kijk voor de mogelijkheden op www.onbeperktduiken.nl of mail naar bestuur@onbeperktduiken.nl als u mee wilt helpen.