De mini-Godzilla kijkt me kort maar doordringend aan. De leguaan besluit dat hij zijn kostbare tijd onder water beter kan besteden dan zich te bekommeren om die vreemde duiker. Dus richt hij zijn aandacht weer op de rotsen die zijn bedekt met smakelijke algen. Zelfs met een levendige fantasie is het moeilijk te bevatten dat ik hier oog in oog lig met deze bizarre, prehistorische mini-dinosaurusjes. De zeeleguanen steken de draak met de gewoonten van hun soortgenoten die op het land leven en zijn een mooi voorbeeld van de evolutietheorie van Darwin. Omdat er te weinig voedsel op het land was, hebben deze leguanen zich geëvolueerd zodat ze hun voedsel onder water kunnen vinden.
We zijn net kopje onder als we middenin een invasie van dolfijnen terechtkomen. Ze zijn duidelijk op een missie, want niets kan ze van hun pad doen afwijken.
Eigenlijk moeten we medelijden hebben met Charles Darwin. Zonder duikuitrusting heeft hij maar een klein deel van de bizarre natuur bij de Galapagoseilanden gezien. Zelfs zo’n vooruitstrevende denker als hij heeft zich waarschijnlijk niet kunnen voorstellen wat zich allemaal onder water afspeelt. Een van de beste plekken om de zeeleguanen te zien is Cabo Douglas, op het noordwestelijke puntje van Fernandina Island. De watertemperaturen zijn typisch Nederlands, zo rond de 15° C. De koudbloedige leguanen nemen de temperatuur van hun omgeving over. ‘s Ochtends liggen ze rustig te zonnen op de rotsen tot ze warm genoeg zijn om fatsoenlijk te kunnen bewegen. Rond een uur of half 11 gaat er eentje te water… een kwartiertje later heb je er een handvol en na een uur krioelt het van de leguanen die allemaal lekker aan die overheerlijke algen knabbelen.
Beduusd
De Galapagos-archipel ligt midden in de Stille Oceaan en bestaat uit ongeveer 130 eilanden. Ze staan bekend om de opmerkelijke flora en fauna, met soorten die nergens anders op aarde voorkomen. Van al die eilandjes zijn er 13 wat groter en maar 5 bewoond. Het is ook een van de meest actieve vulkanische gebieden ter wereld. Op de eilanden Isabela, Fernandina en Marchena komen nog regelmatig vulkaanuitbarstingen voor. Het is niet gemakkelijk om er te komen. Je kweekt behoorlijk wat zitvlees op de 14 uur durende vlucht naar Guayaquil (Ecuador). En dan moet je nog een uurtje of drie naar of San Christobal of Santa Cruz. Bij aankomst op de Galapagos Master krijgen we niet veel tijd om uit te rusten. Na het welkomstdrankje moeten we meteen onze duikspullen uitpakken en een proefduik maken. Een korte duik later komt iedereen een beetje beduusd boven. Het zicht is zo verschrikkelijk slecht dat de schrik er goed in zit. Maar onze jetlag zijn we door de “typisch Nederlandse” temperatuur van het water wel meteen kwijt. En we weten waar we het voor doen, want de bedoeling is om zo snel mogelijk naar het magische Darwin en Wolf te gaan.
Voor we uitvaren, moet de kapitein nog wel het schip laten volgooien bij een van de weinige tankstations voor live-aboards op Baltra. Een hele rij schepen ligt al te wachten. Er is een probleem met de brandstofvoorziening van het depot en het duurt allemaal wat langer dan gepland. Gelukkig kunnen we intussen een excursie doen op North Seymour. Zelfs de meest verstokte duiker moet toegeven dat dit een hoogtepunt is van een bezoek aan de Galapagoseilanden. Overal zie je broedende blauwvoet jan-van-genten. De vogels hebben knalblauwe poten, die bij de mannetjes en vrouwtjes van tint verschillen. We zien verschillende mannetjes die proberen indruk te maken op de vrouwtjes door hun karakteristieke dansje uit te voeren. En de vrouwtjes doen op hun beurt hun uiterste best om de mannetjes te negeren. Een kolderiek gezicht. We zien ook fregatvogels. De mannetjes hebben een knalrode keelzak en om indruk te maken op de vrouwtjes blazen ze die op. En ook hier laten de vrouwtjes de mannetjes links liggen. En de mannetjes blijven hun keelzak maar opblazen. Je moet er wat voor over hebben…
Verschuilen
Duiken op Darwin is geweldig. Het zicht is tijdens onze reis niet echt goed maar een beetje wazig. En de stroming is niet supersterk waardoor de hamerhaaien verspreid zijn. En dan is het nog steeds geweldig. De scholen hamerhaaien zijn niet uit te drukken in honderdtallen maar nog steeds zien we schooltjes van een stuk of tien haaien bij elkaar. En een heel enkele keer zien we door de mist ietwat vaag een grotere school. (Of is de wens de vader van de gedachte?) Het aantal haaien is sowieso afhankelijk van de duikstek en het tijdstip van de dag. We hebben het idee dat ze in de vroege ochtend iets actiever zijn. Eén briefing volstaat voor Darwin. Je gaat naar beneden en zodra je een rotsblok hebt gevonden waar je achter kunt schuilen, blijf je wachten tot de hamer- en Galapagoshaaien langskomen. De enige andere optie is met de stroming mee driften. Maar dan heb je de mogelijkheden wel gehad. Voor je achter een rotsblok duikt, moet je wel eerst checken of er geen murene zit. Er zijn absurd veel murenes en voor je het weet zit er eentje vlak onder je te happen naar zuurstof.
De ene duik is iets beter dan de andere wat betreft fotografie, maar dat doet niets af aan het spektakel. Als het iets stiller is, dan is er altijd nog die vriendelijke Mexicaanse hogfish. Een keer verlies ik bijna mijn evenwicht door de stroming en trek met mijn hand een paar eendenmossels los van het rotsblok. Meteen word ik omgeven door een school vissen. Maar mijn trouwe Mexicaanse hogfish herstelt snel de balans en weet als enige van het gratis maaltje te genieten. De domepoort van de camera vindt hij wel heel bijzonder en hij ziet zijn eigen spiegelbeeld aan voor een ander mannetje. Het grappige is dat bijna alle duikers met hetzelfde verhaal bovenkomen over hun eigen hogfish.
Formaat onderzeeboot
Op Darwin wordt opnieuw duidelijk dat je weinig hebt aan boekenwijsheid. “De beste tijd om op Darwin te duiken zijn de maanden augustus tot en met oktober, dan zie je naast de vele hamerhaaien ook volop walvishaaien”, zo staat in de gidsen. Gelukkig voor ons zijn er genoeg walvishaaien die deze memo niet kennen. Al bij de tweede duik komen we een baby’tje tegen en iets later zien we een walvishaai met het formaat van een onderzeeboot. De daaropvolgende duiken zien we nog minimaal twee andere individuen. Hoeveel meer wil je er hebben, ver buiten de “ideale tijd”? En tijdens de veiligheidsstop verspillen we ook geen tijd – er is altijd wel een nieuwsgierige zijdehaai die even poolshoogte komt nemen.
Met volle geheugenkaarten vertrekken we naar Wolf. Was één briefing voldoende voor Darwin, nu zijn er duidelijk verschillen in de duikstekken en hebben ze prachtige namen zoals “Landslide” en “Shark Bay”. Mijn gevoel zegt dat bij Wolf de variëteit aan vissen groter is. Nu zien we ook scholen adelaars-, mobula-, en koeneus-roggen. De scholen met roggen blijven wel op gepaste afstand van het rif. Dus als je foto’s maakt, blijft er niets anders over dan te zwemmen als een gek; iets wat het midden houdt tussen een sprint en duursport. Je kunt alleen maar parallel aan de roggen zwemmen want anders veranderen ze simpelweg van koers. Daarnaast zien we enorme scholen dolfijnen. We hadden ze al op gepaste afstand van onze boot gezien waar ze allerlei acrobatische capriolen uithaalden. Meters hoog in de lucht springend, niet omdat ze gevoerd of getraind zijn maar omdat ze het gewoon leuk vinden. Ze blijven er rustig op los springen. Meerdere keren zwemmen er een paar met onze boot mee. Maar de kers op de taart is ze te zien onder water. We zijn net kopje onder als we middenin een invasie van dolfijnen terechtkomen. Ze zijn duidelijk op een missie, want niets kan ze van hun pad doen afwijken. Als een stroomtrein dendert de school voorbij. Voor we het weten is de hele school alweer weg, maar de herinnering zal voor altijd blijven. Duiken met de dolfijnen is werkelijk sensationeel. Het is een ervaring die onuitwisbaar in je geheugen wordt gegrift.
Honden
Vincenta Roca is de plek om te testen of je duikpak dik genoeg is. Voor Nederlandse begrippen is het niets bijzonders, maar in een archipel die op de evenaar ligt is het toch verrassend om watertemperaturen van rond de 13 graden tegen te komen. Vincenta Roca staat bekend om zijn Mola Mola’s die je hier op twee plaatsen kunt zien: op 30 meter diepte bij een poetsstation of in de ondiepe baai op 10 meter. Hier kom je ook overal de Galapagos -vleermuisvis tegen met zijn opvallende rode bek. Maar zoals al eerder vermeld: de natuur volgt de reisbrochures niet. Toen wij bij het eiland lagen, waren in de buurt orka’s gezien en dat was kennelijk genoeg reden voor de Mola Mola’s om hun heil ergens anders te zoeken. Maar absoluut niet getreurd. Hier komen we voor het eerst pinguins tegen en zijn het de zeehonden die de show stelen. Als speelse honden zitten ze achter ons aan. Letterlijk. Zodra je iets verder gaat, komen ze naar je toe met een air van “we willen nog meer spelen”. Zeeleguanen komen poolshoogte nemen en gebruiken de wand met richels om voedsel te vinden. Om de show compleet te maken komen we een aalscholver tegen op 15 meter diepte. Ook zonder de Mola Mola’s verveelt de duik niet.
Eén van de hoogtepunten krijgen we te zien als we vanwege een speelse zeehond wat afwijken van de gebruikelijke route. In een ondiepe baai zien we eerst één schildpad, dan twee, vier, acht, vijftien… wel dertig schildpadden liggen in het ondiepe water rustig in het zonnetje te dobberen. Zo moet het onderwaterleven er vroeger overal uit hebben gezien. Wemelend van het leven. Ondertussen komen we links en rechts ook nog manta’s tegen. Het blijft een mooi gezicht om deze grote sierlijke wezens moeiteloos door het water te zien zweven. De duikgids had ons er al op gewezen dat de manta’s hier in de Galapagos iets minder speels zijn en minder dichtbij komen dan in andere delen van de wereld. Ook lijken ze allergisch te zijn voor luchtbellen. Zodra je maar durft uit te ademen, schieten ze weg. Aan het einde van de dag zien we ook kuitschietende vissen, ja zelfs onze Mexicaanse hogfish schijnt meegereisd te zijn. Foto’s nemen is een stuk lastiger omdat nu alles diepblauw is. Natuurlijk komt op dat moment een perfect zwarte manta onder ons door zwemmen. Tsja, een zwarte manta op een nagenoeg zwarte achtegrond? Het lijkt bijna de ansichtkaart van een zwart vlak die verkocht wordt als “de Galapagos bij nacht”.
Wel dertig schildpadden liggen in het ondiepe water rustig in het zonnetje te dobberen.
Fitness
De makkelijkste duik op onze trip is Cousins Rock (de noordoostelijke kust van Santiago Island). De duikplek bestaat uit terrassen die trapsgewijs dalen naar een zandbodem op ongeveer 20 meter diepte. Het is ook een van de weinige duikstekken die we tegenkomen waar relatief veel koraal groeit. Na zo’n week van hoogtepunten is het te belachelijk voor woorden dat je bijna je neus ophaalt voor een richel waar een aantal kleine witpunt rifhaaitjes liggen te slapen. Een enorme school barracuda’s kijkt glinsterend in het zonlicht toe. En dan besef je weer dat je in de Galapagos bent: een gemengde school van adelaarsroggen, koeneusroggen en mobulas zwemt voorbij. We krijgen onze dagelijkse fitnesstraining weer voor onze kiezen… Als superman of -vrouw achter de roggen aan.
De trip vliegt werkelijk voorbij. Voor we naar huis gaan, maken we een landexcursie op Santa Cruz om de landschildpadden te zien. Daarna krijg je nog een paar uur in Puerto Ayora om souvenirs te verzamelen of wat te drinken en eten op een terrasje. Galapagos; als je elke dag weer een betoverend onderwaterwezen van je verlanglijstje kunt afstrepen, worden fantastische duiken eerder regel dan uitzondering. Het lijkt er wel op dat hamerhaaien, manta’s, adelaarsroggen, dolfijnen en schidpadden een alledaagse verschijning zijn op de Galapagos. Als je je logboek met alle waarnemingen aan iemand zou laten zien, dan zou hij of zij denken dat het een paar maanden duiken betreft. Maar nee, het is een tiendaagse trip. We mochten de toeschouwers zijn in het theater dat Galapagos heet. Met een show die nooit verveelt en blijft verrassen.
_________________________________________________
Galapagos live-aboard
De Galapagos Master is een stalen schip met 9 moderne hutten die ruimte bieden aan 18 passagiers. Op de Galapagos Master is meer dan genoeg ruimte om na het duiken lekker te ontspannen. De gemeenschappelijke lounge met zachte banken is op het hoofddek. Het eten wordt geserveerd in het eetgedeelte in dezelfde ruimte. Op het zonnedek kun je bruin bakken op een van de ligbedden. Achterop het hoofddek bevindt zich het duikdek, waar ook plek is voor je duikuitrusting. Camerastations met voldoende oplaadpunten zijn aanwezig in het overdekte gedeelte naast het duikdek en in de lounge. Er wordt standaard gedoken met 12 liter lucht. 15 liter tanks en nitrox zijn beschikbaar tegen meerprijs.
Artikel gaat verder na foto.
Wolf and Darwin (Theresa Guise)
_______________________________________________
DE GALAPAGOSEILANDEN horen bij Ecuador en liggen zo’n 1000 km ten westen van Ecuador in de Stille Oceaan, op de evenaar.
BESTE REISTIJD: de eilanden zijn het hele jaar te bezoeken. De reistijd hangt af van wat je wil zien. December tot mei is het natte seizoen met de meeste hamerhaaien. Juni tot november is het droge seizoen, met vanaf juni de migratie van de bultrugwalvissen. Van augustus tot oktober heb je meer kans op walvishaaien. In januari, februari en maart is de zee meestal rustig en het zicht goed. Dit is de tijd om te snorkelen met zeeleeuwen, zeeleguanen, zeeschildpadden en zelfs pinguïns als je geluk hebt. De watertemperatuur varieert van 13 tot 20 graden Celsius.
INENTINGEN: DTP (difterie, tetanus en polio) en hepatitis A (besmettelijke geelzucht). www.reisvaccinaties.nl.
ELEKTRICITEIT: 110 V, Amerikaanse stekkers.
VALUTA: Amerikaanse Dollar.
TAAL: De officiële taal is Spaans, maar overal spreken de mensen perfect Engels.
Meer info: Eigen Wijze Duikreizen. www.ewdr.com